Son aylarda Azerbaycan piyasasında toptan un fiyatlarında artış gözlemleniyor. Ekonomi Bakanlığı’na bağlı Rekabet Gözetimi ve Tüketici Piyasasına Kontrol Devlet Servisi verilerine göre, Ekim ayında 50 kilogramlık un çuvalının fiyatı Eylül ayına kıyasla 30–60 qepik yükseldi.
Tüketiciler bu değişimin etkilerini şimdiden hissetmeye başladı.
“Ekmek 40, 50 hatta 60 qepik oldu. Ancak ağırlığı her zaman belirtilen kadar değil, bazen daha az geliyor, kalitesi de düşüyor,” diyor bir alıcı.
Bir başka müşteri ise raf ömrü sorununa dikkat çekiyor: “Bir gün bekleyen ekmek küfleniyor. Her sabah taze almak zorunda kalıyoruz.”
Ekonomist Reşad Hasanov, dünya pazarında buğday ve un fiyatlarında keskin bir artış beklenmediğini belirtiyor. Aksine, üretim artışı ve elverişli iklim koşulları sayesinde fiyatların görece istikrarlı kalacağını söylüyor. Son üç yılda hem yerli hem de ithal buğday fiyatlarında düşüş yaşandığını, ancak 2024 Aralık ayına kıyasla ithalat fiyatlarında %2–3 civarında bir artış görüldüğünü ifade ediyor. Bunun nedenleri arasında yakıt, nakliye ve işçilik maliyetlerindeki yükseliş bulunuyor.
“Yakın vadede, yalnızca un fiyatlarındaki artıştan dolayı Azerbaycan’da ekmek ve unlu mamullerde ciddi bir zam beklenmiyor,” diye vurguluyor uzman.
Hasanov’a göre fiyat görünümü genel olarak istikrarlı. “Elbette, enflasyon ve üretim maliyetlerindeki artışlar ürün fiyatlarına bir şekilde yansıyor. Ancak şu anda özellikle fırın ekmeği (yuvarlak ekmek) fiyatlarında belirgin bir değişiklik beklenmiyor. Diğer ekmek ve unlu ürün türleri ise un ve buğday piyasasındaki dalgalanmalara doğal olarak tepki gösteriyor,” diyor.
Azerbaycan Tahıl Üreticileri ve İşleyicileri Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Niyazi Emirbekov da buğdayın stratejik bir ürün olduğunu ve fiyatlarının sınırlı düzeyde düzenlenebildiğini belirtiyor. Fiyat dalgalanmalarının piyasa dengesi, mevsimsel değişiklikler ve dış faktörlerle doğrudan bağlantılı olduğunu vurguluyor.
“Azerbaycan gıda amaçlı buğdayın bir kısmını ithal ettiği için dış etkenlerin fiyat dinamikleri üzerindeki etkisi daha güçlü. Özellikle Rusya’daki hasat miktarı ve piyasa fiyatlarındaki değişiklikler ithalat fiyatlarını etkiliyor. Bu da yerel un fiyatlarına kısmen yansıyor. Amacımız, toplumun temel gıda maddesi olan ekmek ve unlu mamullerin fiyat istikrarını korumak ve herkes için erişilebilirliğini sağlamak,” diye açıklıyor Emirbekov.
Ayrıca, önümüzdeki yıllarda Azerbaycan’ın gıda amaçlı buğdayda öz yeterlilik seviyesinin artmasının dış faktörlerin fiyatlar üzerindeki etkisini azaltacağı da belirtiliyor.
