Azerbaycan’ın Ermenistan’a yönelik tüm yük geçişi kısıtlamalarını kaldırma kararı, Güney Kafkasya’da kalıcı barış yönünde atılmış en somut adımlardan biri olarak değerlendiriliyor.
Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım-Jomart Tokayev ile yaptığı ortak açıklamada, Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, işgal döneminden bu yana kapalı olan transit güzergâhlarının Ermenistan’a tamamen açıldığını duyurdu.
“İlk sevkiyat, Ermenistan’a gönderilen Kazak tahılıydı. Bu, Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki barışın artık sadece kâğıt üzerinde değil, pratikte de hayata geçtiğinin iyi bir göstergesidir,” dedi Aliyev.
Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ise kararı memnuniyetle karşıladı ve “son derece önemli bir adım” olarak nitelendirdi.
“Bu kararı için Cumhurbaşkanı Aliyev’e teşekkür etmek istiyorum,” diyen Paşinyan, ayrıca sürecin kolaylaşmasındaki katkılarından ötürü Tokayev ve Gürcistan Başbakanı İrakli Kobahidze’ye de teşekkür etti.
Paşinyan, Ermenistan’ın artık kendi toprakları üzerinden Azerbaycan ile Türkiye arasında transit geçişi açmaya hazır olduğunu da söyledi.
Uzmanlar: Güven Artırıcı Bir Adım
Rusya merkezli Güney Kafkasya uzmanı Konstantin Tasits’e göre transit yollarının yeniden açılması, 2020 Üçlü Bildirgesi’nin temel unsurlarından biri ve bölgesel barışın mantığıyla uyumlu.
“Ulaşım bağlantılarının ve ekonomik iş birliğinin yeniden tesis edilmesi tüm tarafların yararınadır. Azerbaycan için bu hem yeni gelir hem de Ermenistan’la artan güven anlamına gelir. Bu eğilim sürer ve bir barış anlaşmasıyla pekişirse, bölge büyük bir ekonomik büyüme görebilir,” dedi Tasits, Media.az’a.
Siyaset analisti Mihail Neyjmakov ise Media.az’a yaptığı açıklamada, bu adımın Ermenistan için iç politik açıdan da önemli olduğunu söyledi.
Paşinyan’ın artık Bakü ile yürütülen görüşmelerden somut sonuçlar gösterebileceğini, bunun da daha ucuz ithalatla yaşam standartlarını iyileştirebileceğini belirtti – ancak muhalefetin, açık ticaretin özellikle tarımda yerli üreticilere zarar verebileceği yönündeki uyarılarına da dikkat çekti.
“Eğer bölgesel ulaşımın normalleşmesi uzun vadeli ve istikrarlı hale gelirse, bu durum Ermenistan’ın siyasi yapısını bile değiştirebilir,” dedi Neyjmakov. “Bölgesel ticaretle bağlantılı yeni bir iş çevresi ortaya çıkabilir ve Bakü ile Ankara’yla daha yakın ilişkileri savunabilir.”
Kâğıt Üstü Barıştan Gerçek İş Birliğine
Uzmanlar, Azerbaycan’ın kararının sembolik bir jestten çok daha fazlası olduğu konusunda hemfikir. Bu adım, yolların ve demiryollarının müzakerelerin yıllarca başaramadığını gerçekleştirebileceği yeni, pragmatik bir dönemin başlangıcını işaret ediyor.
