Aliyev: 8 Ağustos, Azerbaycan–ABD ilişkilerinde ve Güney Kafkasya barışında tarihi dönüm noktası

Başkan İlham Aliyev, ABD Başkanı Donald Trump’ın davetiyle Washington’a yaptığı çalışma ziyaretini Azerbaycan ile ABD arasında “iş birliği ve stratejik ortaklıkta yeni bir sayfa” olarak nitelendirdi. Azerbaycan medyasına konuşan Aliyev, Trump’la görüşmeyi “samimi, dostane ve sonuç odaklı” diye tanımladı; ABD–Azerbaycan Stratejik Ortaklık Şartı için Stratejik Çalışma Grubu kurulmasına yönelik Mutabakat Zaptı’nın imzalanmasını ve Özgürlüğü Destekleme Yasası’nın 907. Bölümü’nün kaldırılmasını vurguladı.
Aliyev, Stratejik Şart’ın karşılıklı yatırım, enerji, ulaştırma, transit, güvenlik, yapay zeka ve savunma sanayiinde gelecekteki iş birliğini çizeceğini söyledi. Biden dönemindeki “dört kayıp yıl”da ilişkilerin “donduğunu” ve Ermenistan–Azerbaycan çatışmasının esiri olduğunu belirterek hızla ilerleme çağrısı yaptı.
1992’den beri Azerbaycan’a yardımı kısıtlayan 907. Bölüm’ün kaldırılmasını “adaletin sembolik bir adımı” olarak niteleyen Aliyev, ülkenin artık dış yardıma ihtiyacı olmasa da kararın güçlü bir siyasi mesaj verdiğini söyledi.
Trump’ın huzurunda Beyaz Saray’da Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’la parafe edilen barış anlaşmasının tarihi önemine dikkat çeken Aliyev, bu adımın ve AGİT Minsk Grubu’nun feshi için ortak talebin nihai barışa engelleri kaldırdığını belirtti.
Anlaşmanın imzası için Ermenistan’ın anayasasındaki Azerbaycan’a yönelik toprak iddialarını kaldırmasının şart olduğunu vurgulayan Aliyev, bunu “her şeyden önce ABD’ye saygı meselesi” olarak tanımladı.
Karabağ’daki Hristiyan topluluklara dair ABD medyasındaki endişelere yanıt veren Aliyev, Azerbaycan’ı etnik ve dini grupların “tek bir aile gibi” yaşadığı bir çokkültürlülük merkezi olarak niteledi; uzun süredir devam eden karşıt söylemleri Ermeni lobisi ve Bakü’ye karşı olan eski ABD’li yetkililerin ürünü olarak reddetti.
Bölgesel bağlantılar konusunda Aliyev, 2020’de kararlaştırıldığı gibi Azerbaycan anakarasıyla Nahçıvan arasında kesintisiz kara bağlantısının önemini yineledi ve planlanan “Uluslararası Barış ve Refah için Trump Rotası”nın (TRIPP) ABD tarafından yönetileceğini duyurdu. Koridorun Azerbaycan’ın transit düğüm rolünü güçlendireceğini, Ermenistan’a ekonomik fayda sağlayacağını ve tüm bölgeye fırsatlar açacağını söyledi.
Aliyev, Exxon–SOCAR mutabakatının olası büyük bir petrol keşfi için zemin olduğunu belirtti ve petrol, gaz ve yenilenebilirler dahil enerjinin ABD–Azerbaycan ilişkilerinin kilit sütunu olmaya devam edeceğini söyledi. Azerbaycan doğalgazının halihazırda 14 ülkeye, aralarında 10 NATO üyesi bulunan ülkelere ulaştığını ve Orta Doğu’ya ihracatın genişlediğini ekledi.
“Bugün Güney Kafkasya’da güvenlik, istikrar, barış, ekonomik fırsat, yatırım ve enerji güvenliği için gerçekten tarihi bir güne tanıklık ediyoruz” diyen Aliyev, “Zaman kaybetmemeliyiz — parafe edilen barış anlaşması gecikmeden imzalanmalı” ifadelerini kullandı.