AGİT Minsk Grubu’nun dağılmasının ve iki ülke lideri arasında son dönemde gerçekleşen görüşmelerin ardından, Ermenistan–Azerbaycan barış süreci etrafındaki tartışmalar yoğunlaştı.
YouTube kanalı Daily Europe Online’a verdiği röportajda Azerbaycanlı hukukçu Profesör Namik Aliyev, Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile Başbakan Nikol Paşinyan’ın son Şanghay İşbirliği Örgütü zirvesinin oturum aralarında “samimi şekilde konuştuklarını” belirtti. Ayrıca Azerbaycan ve Ermenistan’ın First Lady’leri arasında ayrı bir görüşmenin de yapıldığını söyledi. Aliyev’e göre bir barış anlaşması şimdiden parafe edildi, ancak bunun uygulanmasına yönelik kalıcı güven henüz tam olarak sağlanmadı. Kalıcı bir çözüm için Ermenistan’ın Azerbaycan topraklarının işgali ve orada meydana gelen yıkımdaki sorumluluğunu kabul etmesi gerektiğini vurguladı.
Aliyev, “Tövbe”nin rövanşizmin geri dönüşüne karşı bir garanti işlevi göreceğini söyledi.
Röportajda ayrıca Ermenistan’daki iç tartışmalara da değinildi. Aliyev, muhalefet tarafından desteklenen ve soykırım inkârıyla ilgili cezaları ağırlaştırmayı amaçlayan bir yasa tasarısının başarısızlığa uğradığını, Paşinyan’ın Sivil Sözleşme partisinin bu öneriyi desteklemediğini belirtti. Ermeni toplumunun ne bu tasarının reddine ne de Minsk Grubu’nun dağıtılmasına karşı harekete geçmediğini, bunun Azerbaycan ile barışın giderek daha fazla kabul gördüğünün bir işareti olduğunu ifade etti.
Aliyev ayrıca Ermenistan içinde “iki parti — barış partisi ve savaş partisi” bulunduğunu, son gelişmelerin ilkini güçlendirdiğini söyledi. Bu gidişat devam ederse, anayasal değişikliklerle Ermenistan’ın Azerbaycan’ın toprak bütünlüğünü sorgulayan maddeleri düzeltilmesinin ardından nihai barış anlaşmasının imzalanmasının önünde hiçbir engel olmayacağını kaydetti.
Daha geniş bölgesel dinamik açısından tartışmada Paşinyan ile Aliyev’in dış politika stratejileri de karşılaştırıldı. Aliyev, Ermeni liderin Rusya ile ilişkileri sürdürürken aynı zamanda Türkiye ve Azerbaycan’la normalleşmeye ve Avrupa, İran ve Orta Asya ile ilişkilere yöneldiğini, daha dengeli bir yaklaşım izlediğini kaydetti. Gözlemciler, Paşinyan’ın Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in dış politika liderliği tarzından ders çıkardığını öne sürdüler.
