The Economist tarafından yayımlanan kısa bir video, laik ve Müslüman nüfusun çoğunlukta olduğu Azerbaycan’ın, İsrail’in İslam dünyasındaki en yakın müttefiklerinden biri olduğunu öne çıkarıyor.
View this post on Instagram
İşte bu ilişkinin stratejik ve diplomatik olarak neden önemli olduğuna dair öne çıkan başlıklar:
Tarihi Diplomatik İlişkiler
Azerbaycan ve İsrail, Azerbaycan’ın bağımsızlığını kazanmasından kısa süre sonra, 1992’de diplomatik ilişki kurdu.
Azerbaycan, İsrail’le güçlü diplomatik, güvenlik ve ticari ilişkilerini sürdüren nadir Müslüman çoğunluklu ülkelerden biri.
Stratejik İşbirliği
Azerbaycan, İsrail’in yakıt ihtiyacının tarihi olarak yüzde 60’ını karşılayan önemli bir enerji tedarikçisi konumunda.
Savunma ve istihbarat alanlarında da ortaklık derin: İsrail, Azerbaycan’a gelişmiş askeri teknoloji ve insansız hava araçları sağladı.
Benzersiz Konum
Birçok Müslüman ülkenin aksine Azerbaycan, Gazze savaşı süresince de İsrail’le stratejik işbirliğini sürdürerek bağımsız dış politikasını ortaya koydu.
Birçok analiste göre Azerbaycan, Abraham Anlaşmaları’na imza atan ülkelerle kıyaslandığında bile, İsrail’e en yakın çizgideki Müslüman ülke olarak görülüyor.
Abraham Anlaşmaları’nın Genişleme Potansiyeli
Eski ABD Başkanı Trump’ın yönetiminin, Abraham Anlaşmaları’na Azerbaycan’ı da dahil etmeyi düşündüğü bildiriliyor. Bu, ülkenin Batı’nın stratejik çıkarlarıyla uyumuna dikkat çekiyor.
Neden Bu Kadar Yakınlar?
Azerbaycan’ın İran’a komşu olması, Kafkasya’da yer alması ve Doğu–Batı koridorlarında kilit rol üstlenmesi ülkeyi jeopolitik olarak önemli kılıyor. Laik yönetimi, iç istikrarı ve Türkiye ve İsrail gibi bölgesel güçlerle denge kurabilme kabiliyeti, Azerbaycan’ı sıra dışı fakat hayati bir ortak yapıyor.
Sonuç
The Economist’in videosu, uzun süredir devam eden ancak az takdir edilen bir ittifaka dikkat çekiyor: Azerbaycan, İsrail’in Müslüman dünyadaki en yakın ve güvenilir partneri; bu ilişki ortak stratejik çıkarlar, sürekli ekonomik ve savunma işbirliği ve istikrarlı devletlerarası ilişkilerle temelleniyor.