Astana’daki ortak açıklamalarda, Azerbaycan ve Kazakistan cumhurbaşkanları, “kardeşlik ittifakını” ve genişleyen stratejik iş birliğini vurguladı. Görüşme, Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in devlet ziyareti ve enerji, lojistik, dijitalleşme ve kültür alanlarında imzalanan 14 ikili anlaşmanın ardından gerçekleşti.
Tokayev: Ortaklık Yeni Bir Aşamaya Giriyor
Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım-Jomart Tokayev, Aliyev’i “tarihi bir devlet adamı” olarak nitelendirdi ve Azerbaycan’ın onun liderliğinde hızlı ekonomik ve sosyal gelişimini övdü.
Tokayev, iki ülke arasındaki ticaret hacminin son üç yılda 2,5 kat artarak 547 milyon dolara ulaştığını ve bu rakamın kısa vadede 1 milyar dolara çıkarılmasının hedeflendiğini belirtti.
Ayrıca, Hazar Geçişli Uluslararası Taşımacılık Koridoru’nun (Orta Koridor) kapasitesinin yıllık 10 milyon tona çıkarılması, Aktau ve Alat limanlarında yeni terminallerin kurulması ve yeni bir Hazar feribot sisteminin geliştirilmesi yönündeki ortak çalışmalara dikkat çekti.
Enerji alanında Tokayev, Kazak petrolünün Bakü–Tiflis–Ceyhan boru hattı üzerinden ihracatının geçen yıl 1,5 milyon tonu geçtiğini belirterek, yeşil enerji ve dijital teknolojiler, özellikle yapay zekâ tabanlı kamu hizmetleri konusunda iş birliğinin genişletileceğini vurguladı.
Aliyev: “Güney Kafkasya’da Barış Artık Gerçek”
Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Kazak mevkidaşına misafirperverliği ve Azerbaycan’ın egemenliği ile Karabağ’daki yeniden yapılanma sürecine desteği için teşekkür etti. Özellikle Füzuli’deki Kurmangazı Çocuk Yaratıcılık Merkezi’nin kurulmasındaki Kazakistan katkısını takdirle andı.
Aliyev, Azerbaycan’ın Ermenistan’a yönelik tüm transit kısıtlamalarını kaldırdığını ve Kazak tahılının ilk sevkiyatının Azerbaycan üzerinden geçtiğini, bunun barışın artık sadece kâğıt üzerinde değil, sahada da gerçekleştiğini gösterdiğini söyledi.
Bölgesel bağlantılar konusunda Aliyev, Zengezur Koridoru’nun Azerbaycan kısmının 2026 ortasında tamamlanacağını, koridorun 2028 sonunda faaliyete geçmesinin planlandığını duyurdu.
Ayrıca, Washington’daki Ağustos barış zirvesinde kabul edilen TRIPP (Trump Route for International Peace and Prosperity) girişimini vurgulayarak, “Bu proje, Zengezur üzerinden geçecek Orta Koridor’un yeni bir kolunu, 15 milyon tonluk kapasiteyle açacak” dedi.
Avrasya İçin Ortak Vizyon
Her iki lider, Türk Devletleri Teşkilatı, BM ve İslam İşbirliği Teşkilatı çerçevesinde iş birliğini güçlendirme kararlılıklarını yineledi.
Aliyev, Tokayev’i 2026’da Bakü’de düzenlenecek İİT ve CICA zirvelerine davet etti.
Ziyaret, Azerbaycan–Kazakistan Stratejik Ortaklık ve Müttefiklik Antlaşması’nın 20. yıl dönümüne denk geldi. Liderler, önümüzdeki on yılın ilişkilerinin “derin sanayi iş birliği, ortak dijital dönüşüm ve Avrasya bağlantısının güçlendirilmesi” ile şekilleneceğini belirtti.
