Azerbaycan Merkez Bankası (AMB), 2025’in ilk yarısında bankamatik ve kredi kartlarından 800 bin manattan fazla tutarın dijital dolandırıcılık yoluyla çalındığını açıkladı.
Rapora göre, dolandırıcılık vakalarının neredeyse tamamı, kullanıcıların kişisel veya bankacılık bilgilerini siber suçlularla paylaşmasından kaynaklandı. Bu durum genellikle sahte internet siteleri, kimlik avı (phishing) bağlantıları veya sosyal mühendislik yöntemleri aracılığıyla gerçekleşti.
Yurt İçi İşlemler
Yılın ilk çeyreğinde 992 sahte işlem tespit edildi; toplam 430.944 manat zarar oluştu. Vakaların %68,8’i çalınan hesap veya kart bilgileriyle, çoğunlukla çevrim içi alışveriş siteleri ve mobil uygulamalar (yaklaşık %96,9) üzerinden gerçekleştirildi.
İkinci çeyrekte dolandırıcılık vakalarının sayısı %27 azalarak 570’e, kayıplar ise %11 düşerek 344.083 manata geriledi. Veri hırsızlığı yine en yaygın yöntem oldu ve olayların %44,5’i bu kategoriye girdi. Bu dönemde de e-ticaret ve mobil platformlar (%99,7) öne çıktı.
Genel olarak, yurt içi dijital dolandırıcılık hem hacim hem de miktar bakımından azaldı – bir önceki çeyreğe göre %11 daha az mali kayıp, %27 daha az vaka ve %19 daha az etkilenen kart kaydedildi.
Sınır Ötesi İşlemler
Uluslararası işlemlerde tablo farklı oldu.
Yılın ilk çeyreğinde 3.628 sahte işlem tespit edildi; toplam 185.910 manat kayıp yaşandı. Vakaların %80’i, çevrim içi platformlar üzerinden yapılan “kart fiziken mevcut olmayan” işlemler (%89,7) olarak sınıflandırıldı.
İkinci çeyrekte bu tür olayların sayısı %13,8 artarak 4.798’e, toplam kayıplar ise %36,9 yükselerek 430.104 manata çıktı. Benzer eğilim sürdü: Kartın fiziksel olarak kullanılmadığı dolandırıcılık, tüm vakaların %81’inden fazlasını oluşturdu. Olayların çoğu yine e-ticaret siteleri ve mobil uygulama kullanıcılarını (%87,3) hedef aldı.
Merkez Bankası, hiçbir banka sistemine doğrudan siber saldırı yapılmadığını, suçluların insan hatası ve sosyal manipülasyon yöntemlerinden faydalandığını vurguladı. Kurum, vatandaşları bankacılık bilgilerini paylaşmamaları, web sitelerinin güvenilirliğini dikkatle kontrol etmeleri ve iki aşamalı kimlik doğrulama kullanmaları konusunda uyardı.
