Hindistan’ın Azerbaycan’ın Şanghay İşbirliği Örgütü’ne tam üyeliğini desteklemeyi reddetmesi, Bakü’den çok Yeni Delhi’nin Çin merkezli bir blokun büyümesine isteksizliğiyle ilgili, dedi milletvekili ve siyasi analist Rasim Musabekov Minval’e verdiği röportajda.
“Belki Hindistan ŞİÖ’dedir, ama dürüst olalım: Başbakan Modi yıllardır zirvelere katılmıyor,” diye savundu Musabekov. “O, örgütün büyük ölçüde Çin etrafında şekillendiğini biliyor — ve Hindistan için Çin sadece bir rakip değil, başlıca hasımdır. Çin’in Pakistan’a desteği, Hindistan’ın ona karşı saldırgan planlarını hayata geçirmesini engelliyor.” Musabekov’a göre Hindistan’ın hamlesi hem Azerbaycan’a hem de Ermenistan’a zarar veriyor. “Bakü’ye veto varsa, Erivan’a da veto vardır. Ermenistan, Hindistan’ın daha geniş hesabında bir piyon,” dedi. Daha büyük amaç ise, Çin’in hayati gördüğü kara yolu Orta Koridor’un önem kazandığı bir anda ŞİÖ genişlemesini engellemektir, diye ekledi.
Musabekov, Bakü için bir trajedi olmadığını vurguladı. “Azerbaycan çok az şey kaybediyor. Bizim önceliğimiz Orta Asya ile bağları derinleştirmek ve Pakistan ile müttefik ilişkileri güçlendirmektir. Zaten bunu ŞİÖ çerçevesi dışında ikili ve çok taraflı şekilde yapıyoruz.”
Şimdilik ŞİÖ’yü “çoğunlukla bir konuşma platformu” olarak nitelendirdi ve güçlü kurumlarının olmadığını söyledi. “Çin, SWIFT’e alternatif olarak yuan üzerine inşa edilmiş bağımsız bir ödeme sistemi kurmak istiyor. Herkes katılmaz, ama SWIFT’te ağır kısıtlamalarla karşı karşıya olan Rusya ve İran ilgilenebilir.”
İleriye bakarak Musabekov, Hindistan’ın uzun vadede ŞİÖ’de yerini sorguladı. “ABD, Çin’e denge unsuru olarak Hindistan’ı yanına çekiyor. Yeni Delhi’nin ABD, Japonya ve Avustralya liderliğindeki formatlara yönelmesini göz ardı etmiyorum. Hindistan’ın ŞİÖ’de bir geleceği olduğunu görmüyorum — ve Azerbaycan’ın Çin ve diğerleriyle bağlarını kurmasını engelleyemez.”
Ermenistan–Pakistan ilişkileri konusunda ise alarmizme karşı uyardı. “Eğer Azerbaycan bir barış anlaşmasına ve Ermenistan’la normalleşmeye gidiyorsa, bu karşılıklı tanıma ve diplomatik ilişkileri ima eder. Pakistan’ın Ermenistan’ı tanıması bizim için olumsuz görülmemelidir,” dedi ve bölgesel yumuşamanın parçası olarak Türkiye–Ermenistan normalleşmesini de öngördü.
Musabekov ayrıca Moskova’nın Kafkasya başvurularının durdurulmasını sessizce memnuniyetle karşıladığını düşündüğünü belirtti. “Birkaç yıl önce Rusya, Azerbaycan ve Ermenistan’ın ŞİÖ’de yer almasını bir artı görürdü. Bugün ise bunu, bu ülkelerin Rusya’ya daha az bağımlı hale gelmesi ve komşularına baskı yapan Moskova’dan hoşnut olmayan devletlerin elinin güçlenmesi olarak okuyor.” Ayrıca bir başka BDT zirvesi toplama girişiminin başarısız olabileceğini ekledi: “Belki sadece KGAÖ ve AEB üyeleri katılacak.”
