8 Ağustos’ta Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, ABD Başkanı Donald Trump ve Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Washington’da gerçekleştirilen görüşmenin ardından Ortak Bildiri’yi imzaladı.
İmza töreninin dikkat çeken anlarından biri, İlham Aliyev’in Ermenistan Başbakanı’na, tarihi belgeyi imzaladığı kalemi almasını önermesiydi. Jest ilk bakışta hoş görünse de, kamuoyunda anlamı tam olarak kavranmadı.
Oxu.Az’ın bildirdiğine göre, Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in bu hareketi sembolik bir anlam taşıyor ve diplomatik protokol çerçevesinde ince bir mesaj veriyor. Bu mesajı anlamak için tarihî bir olayı hatırlamak gerekiyor. 1978’de Mısır ile İsrail arasında imzalanan Camp David Anlaşmaları’nda dönemin Mısır Cumhurbaşkanı Enver Sedat, İsrail Başbakanı Menahem Begin ve ABD Başkanı Jimmy Carter, diplomatik geleneklere uygun olarak özel kalemler kullanmış ve bu kalemler hatıra olarak saklanmıştı. Bu anlaşmalar, 1979’da imzalanan barış anlaşmasının temelini oluşturdu. Tören sırasında kullanılan kalemler özel olarak seçilmiş ve daha sonra hatıra eşyası olarak korunmuştu.
Tarihî önemi olan bu kalemler, bugün çeşitli koleksiyonlarda ve müzelerde sergileniyor. ABD Başkanlık Kütüphanesi ve Ulusal Arşivleri, Camp David imza törenine ait fotoğrafları koleksiyonlarında bulunduruyor. Diplomatik yazışmalarda ve barış görüşmelerinde kalemin simgesel bir rolü var; bu da çatışmaların çözümünde silah yerine kelimelerin, belgelerin üstünlüğünü vurguluyor.
Dolayısıyla İlham Aliyev, Paşinyan’a belge imzalamanın hem tarihî hem de ciddi bir taahhüt olduğunu hatırlatarak, gelecekteki ortak barış ve iş birliği temelini güçlendirmeye davet ediyor. Bu jest, saygıyı ve diplomatik eşitliği ifade ediyor. Aynı zamanda barış sürecinin ciddiyetini ve tarafların gelecekte üstleneceği sorumluluğu simgeleyen ince bir diplomatik adım olarak görülüyor.
Bu kalemler, yalnızca belgeleri imzalamak için değil, aynı zamanda o tarihî anın ve barış sürecinin sembolü olarak saklanıyor.
