Ermeni yorumcu İşkhan Berdyan, (Rusça yayın yapan) YouTube kanalı Daily Europe Online’da, ŞİÖ zirvesi, Minsk Grubu’nun sona ermesi ve Ermenistan’ın büyük güçler ile komşuları arasında manevra alanı hakkında görüşlerini paylaştı.
ŞİÖ: sonuçtan çok görüntü
Berdyan’a göre son ŞİÖ fotoğraf kareleri daha çok sembolik. Pekin’in ekonomiyi öne çıkaran, düşük gerilimli tarzı zirveye damgasını vuruyor: çatışma yerine bağlantısallık ve Çin çıkarlarının ilerletilmesi. Ayrıca Türkiye’nin üye değil, diyalog ortağı/gözlemci olması zirvenin sınırlarını okumak açısından önemli.
Avrupa Kafkasya’yı neden göz ardı edemez
Deniz yollarının daha kırılgan hale geldiği ve Avrupa’nın kaynak sıkıntısı çektiği bir dönemde, Avrasya kara ticareti daha da önem kazanacak, diyor. Bu da Güney Kafkasya’yı—ve Orta Koridor’u—Çin-AB akışları için Avrupa’nın dikkate almak zorunda olduğu bir gündem maddesi yapıyor.
Minsk Grubu dönemi sona erdi
AGİT Minsk Grubu’nun dağılması, “Karabağ dosyasını” uzak gündemlerde tutan son ipliği kopardı, diyor Berdyan. Bundan böyle mesele dünya başkentlerinde geri planda kalacak, kararlar bölgesel aktörlere kayacak.
Ermenistan’ın en güvenli yolu: denge, kopuş değil
Berdyan, Rusya ile keskin kopuşa karşı uyarıyor; Ermenistan’ın ekonomi ve gıda güvenliği açısından bağımlı olduğunu hatırlatıyor. Ani bir kopuş, fiyat şokları ve pazar kaybı anlamına gelebilir. Gerçekçi yol: Moskova ile işbirliğini sürdürmek ve aynı zamanda komşularla normalleşmek.
Bakü ve Ankara ile normalleşme
Refahın yolu, Azerbaycan ve Türkiye ile açık sınırlar ve pratik işbirliğinden geçiyor, diyor. Bunun için dürüst, eşit şartlarda diyalog ve içeride maksimalist söylemin terk edilmesi gerekiyor. Ayrıca günlük yönetişimde artan halk memnuniyetine dikkat çekerek somut iyileştirmelere odaklanmayı öneriyor.
